نرخ مالیات در عمان ۲۰۲۵ | مالیات شخصی، شرکت‌ها و VAT + معافیت‌ها و قوانین جدید

کشور عمان در دهه اخیر با اجرای اصلاحات اقتصادی و مالیاتی، جایگاه قابل توجهی در میان اقتصادهای خلیج فارس به دست آورده است. نظام مالیاتی این کشور بر پایه جذب سرمایه‌گذاری خارجی و حمایت از بخش خصوصی طراحی شده و در مقایسه با همسایگان خود، ساده‌تر و شفاف‌تر است. در عمان، دولت مالیات بر درآمد شخصی را حذف کرده و تنها شرکت‌ها را مشمول نرخ ثابت ۱۵ درصد کرده است.

با وجود اجرای مالیات بر ارزش افزوده (VAT) از سال ۲۰۲۱، ساختار مالیاتی عمان همچنان رقابتی محسوب می‌شود. این ویژگی، عمان را به یکی از مقاصد محبوب برای کارآفرینان و سرمایه‌گذاران ایرانی تبدیل کرده است. بسیاری از متقاضیان مهاجرت به عمان یا راه‌اندازی کسب‌وکار از طریق خدمات موسسات معتبر مانند رزیدنسی۲۴، در گام نخست به بررسی دقیق نرخ مالیات در عمان و قوانین معافیت آن می‌پردازند.

در کنار سیاست‌های مالی، دولت عمان با ایجاد مناطق آزاد اقتصادی و وضع مشوق‌های مالیاتی ویژه برای صنایع تولیدی، توانسته شرایطی باثبات برای کسب‌وکارها فراهم کند. این کشور به‌دلیل نداشتن مالیات بر درآمد فردی، هزینه پایین زندگی نسبت به سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و زیرساخت‌های اداری کارآمد، یکی از گزینه‌های برتر برای زندگی و سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۵ به‌شمار می‌آید.

مالیات بر درآمد شخصی در عمان

یکی از ویژگی‌های بارز نظام مالیاتی عمان، نبود مالیات بر درآمد شخصی است. این کشور هیچ‌گونه مالیاتی بر حقوق، دستمزد یا درآمد اشخاص حقیقی (اعم از عمانی یا خارجی) اعمال نمی‌کند. در نتیجه، کارکنان، کارآفرینان و مهاجرانی که در عمان فعالیت دارند، تمام درآمد خود را بدون کسر مالیات دریافت می‌کنند. این سیاست مالی، عمان را از نظر اقتصادی به مقصدی جذاب برای نیروی کار خارجی تبدیل کرده است.

سهم بیمه و تأمین اجتماعی

هرچند افراد از پرداخت مالیات شخصی معاف هستند، اما قانون کار عمان کارمندان را ملزم به پرداخت سهم بیمه اجتماعی کرده است. بر اساس مقررات رسمی، کارکنان باید ۷ درصد از حقوق ماهانه خود را به عنوان بیمه بازنشستگی پرداخت کنند و کارفرما نیز ۱۰.۵ درصد سهم خود را می‌پردازد. این مبلغ جایگزین مالیات بر درآمد محسوب نمی‌شود و تنها برای صندوق‌های تأمین اجتماعی داخلی استفاده می‌گردد. آگاهی از این قانون برای اتباع خارجی که قصد کار یا مهاجرت به عمان دارند، ضروری است.

وضعیت مالیات برای مهاجران غیرمقیم

افرادی که در عمان اقامت دائم ندارند ولی از طریق قرارداد یا نماینده محلی در این کشور فعالیت اقتصادی دارند، مشمول مالیات ۱۰ درصدی بر درآمد ناخالص می‌شوند. این موضوع به‌ویژه برای افرادی که از طریق قوانین ثبت شرکت در عمان یا قراردادهای تجاری اقدام به فعالیت می‌کنند اهمیت دارد.

پیامدهای نبود مالیات شخصی

نبود مالیات بر درآمد فردی، یکی از دلایل رشد نرخ مهاجرت کاری به عمان است. کارشناسان اقتصادی معتقدند که این سیاست به افزایش سطح رفاه نیروی کار، رشد سرمایه‌گذاری خصوصی و جذب کارآفرینان بین‌المللی کمک کرده است. در کنار این مزیت، آشنایی با ساختار حقوق کارگر در عمان و چارچوب‌های قانونی اشتغال نیز برای اتباع خارجی اهمیت دارد تا از تعهدات بیمه‌ای و حقوقی خود آگاه باشند.

مالیات بر درآمد شرکت‌ها در عمان

در عمان، تمامی شرکت‌های تجاری اعم از داخلی و خارجی، مشمول مالیات بر درآمد شرکت‌ها (CIT) با نرخ ثابت ۱۵ درصد هستند. این نرخ برای همه اشکال کسب‌وکار از جمله شرکت‌های سهامی، مؤسسات بین‌المللی و شعب خارجی به‌صورت یکنواخت اعمال می‌شود. با این حال، دولت عمان برای حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط (SMEs) نرخ ترجیحی ۳ درصدی را در نظر گرفته است.

شرایط بهره‌مندی از نرخ ۳ درصدی

شرکت‌هایی که در ابتدای سال مالی سرمایه ثبت‌شده‌ای کمتر از ۵۰٬۰۰۰ ریال عمانی دارند، درآمد ناخالص سالانه آن‌ها از ۱۰۰٬۰۰۰ ریال عمانی تجاوز نمی‌کند و میانگین تعداد کارکنان‌شان از ۱۵ نفر کمتر است، می‌توانند از نرخ مالیات ۳ درصدی استفاده کنند. این طرح بخشی از برنامه توسعه اقتصادی ۲۰۲۵ عمان است که به دنبال تسهیل راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و افزایش کارآفرینی داخلی است.

مالیات بر شرکت‌های نفت و گاز

شرکت‌هایی که در حوزه استخراج، پالایش یا صادرات نفت و گاز فعالیت دارند، مشمول مالیات ویژه با نرخ ۵۵ درصد می‌شوند. این نرخ در قراردادهای دوجانبه بین دولت عمان و شرکت‌های انرژی مشخص می‌شود. بر اساس توافق‌نامه‌های موجود، دولت معمولاً سهم مالیاتی را از محل درآمد خود پرداخت می‌کند تا از افزایش هزینه شرکت‌ها جلوگیری شود.

اظهارنامه مالیاتی و الزامات قانونی

تمامی شرکت‌ها موظف‌اند اظهارنامه مالیاتی خود را حداکثر تا سه ماه پس از پایان سال مالی به اداره مالیات عمان ارائه دهند. تأخیر در ارائه اظهارنامه می‌تواند منجر به جریمه‌ای تا سقف ۲٬۰۰۰ ریال عمانی شود. همچنین، نگهداری اسناد مالیاتی و حسابرسی‌شده به مدت ۱۰ سال برای همه شرکت‌ها الزامی است.

اهمیت آگاهی از قوانین ثبت شرکت

پیش از آغاز هرگونه فعالیت اقتصادی در عمان، آشنایی با قوانین ثبت شرکت در عمان و ساختار مالیاتی آن ضروری است. شرکت‌هایی که قصد دارند در قالب مالکیت محدود (LLC) یا سرمایه‌گذاری خارجی وارد بازار عمان شوند، باید نوع فعالیت، حوزه درآمد و مدل مالکیت خود را به‌طور شفاف در اظهارنامه ذکر کنند.

به‌طور کلی، عمان با ارائه نرخ مالیاتی پایین، حذف مالیات محلی و معافیت‌های هدفمند برای شرکت‌های کوچک، توانسته است محیطی امن و قابل پیش‌بینی برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد کند. این سیاست‌ها موجب شده که بسیاری از تجار ایرانی، به‌ویژه در حوزه خدمات، حمل‌ونقل و گردشگری، به‌دنبال مهاجرت به عمان و راه‌اندازی کسب‌وکار در این کشور باشند.

مالیات‌های غیرمستقیم و شهرداری در عمان

در کنار مالیات بر درآمد و VAT، دولت عمان چند نوع مالیات غیرمستقیم نیز برای کنترل مصرف و حمایت از سلامت عمومی در نظر گرفته است. این مالیات‌ها بیشتر بر کالاهای خاصی اعمال می‌شود که مصرف آن‌ها اثرات منفی بر جامعه یا محیط زیست دارد.

مالیات غیرمستقیم (Excise Tax)

از سال ۲۰۱۹، مالیات غیرمستقیم بر کالاهای منتخب در عمان اجرا شد. بر اساس فرمان سلطنتی صادرشده، نرخ این مالیات به‌صورت زیر تعیین شده است:

• ۱۰۰ درصد برای محصولات دخانی، مشروبات الکلی، گوشت خوک و نوشیدنی‌های انرژی‌زا.
• ۵۰ درصد برای نوشابه‌های گازدار و شیرین.

این نوع مالیات به‌صورت غیرمستقیم از تولیدکننده یا واردکننده اخذ می‌شود اما در نهایت بر قیمت مصرف‌کننده تأثیر می‌گذارد. سیاست‌گذاران عمانی هدف از این قانون را حفظ سلامت عمومی و افزایش درآمد غیرنفتی عنوان کرده‌اند.

مالیات شهرداری

عمان علاوه بر مالیات‌های کشوری، مالیات شهرداری نیز دارد که در سطح محلی اعمال می‌شود.

• اجاره املاک مسکونی یا تجاری: ۳ درصد مالیات شهرداری.
• هتل‌ها، سینماها و مراکز تفریحی: ۵ تا ۱۰ درصد مالیات خدماتی.
• همچنین در هنگام انتقال مالکیت ملک، تمبر مالیاتی به میزان ۵ درصد ارزش ملک از خریدار دریافت می‌شود.

بنابراین، آشنایی با مقررات مربوط به املاک برای کسانی که قصد خرید ملک در عمان یا سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری دارند، اهمیت زیادی دارد. این مالیات‌ها معمولاً در زمان ثبت قرارداد و انتقال مالکیت توسط دفاتر رسمی شهرداری محاسبه می‌شوند.

ارتباط با توسعه شهری و خدمات عمومی

درآمد حاصل از مالیات شهرداری صرف بهبود زیرساخت‌های شهری، خدمات رفاهی و پروژه‌های حمل‌ونقل عمومی می‌شود. این سیستم باعث شده است که عمان یکی از منظم‌ترین کشورها از نظر خدمات شهری در منطقه خلیج فارس باشد.

در مجموع، مالیات‌های غیرمستقیم و شهرداری بخش کوچکی از درآمد دولت را تشکیل می‌دهند اما نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی، ساماندهی شهری و جذب سرمایه‌گذاری دارند. آشنایی دقیق با این ساختار برای فعالان اقتصادی و مهاجرانی که در بخش املاک یا خدمات شهری فعالیت دارند، به‌ویژه کسانی که قصد مهاجرت به عمان را دارند، ضروری است.

معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی در عمان

یکی از مهم‌ترین عوامل جذابیت سرمایه‌گذاری در عمان، وجود معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی هدفمند برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی است. دولت عمان با هدف تقویت تنوع اقتصادی و کاهش وابستگی به نفت، بسته‌های حمایتی ویژه‌ای را برای فعالیت‌های تولیدی، صنعتی و صادراتی اجرا کرده است.

معافیت‌های مالیاتی برای صنایع تولیدی

شرکت‌هایی که در حوزه تولید کالا، صنایع تبدیلی، فرآوری مواد اولیه و صادرات فعالیت می‌کنند، از معافیت مالیاتی ۵ تا ۱۰ ساله برخوردار می‌شوند. این معافیت به‌ویژه در مناطق صنعتی مانند صحار، دقم و صلاله اجرا می‌شود. پس از پایان دوره معافیت، نرخ مالیات عادی (۱۵ درصد) اعمال خواهد شد.

معافیت در مناطق آزاد اقتصادی

فعالیت در مناطق آزاد عمان، مانند منطقه آزاد دقم و صلاله، شامل معافیت کامل از مالیات بر درآمد شرکت‌ها، عدم اخذ مالیات بر واردات تجهیزات و مواد اولیه و آزادی کامل انتقال سرمایه و سود است. این مشوق‌ها، عمان را به مقصدی امن برای سرمایه‌گذاران خارجی تبدیل کرده است. شرکت‌هایی که با همکاری موسساتی مانند رزیدنسی۲۴ برای تأسیس شرکت یا سرمایه‌گذاری اقدام می‌کنند، معمولاً از این مزایا بهره‌مند می‌شوند.

معاهدات جلوگیری از مالیات مضاعف

عمان تاکنون با بیش از ۳۰ کشور، از جمله ایران، توافق‌نامه جلوگیری از مالیات مضاعف (DTA) امضا کرده است. این معاهدات مانع از دریافت مالیات دوگانه از شرکت‌ها یا اشخاصی می‌شود که در هر دو کشور فعالیت دارند. این امر یکی از عوامل کلیدی در افزایش همکاری‌های اقتصادی ایران و عمان بوده است.

معافیت‌های شخصی و حرفه‌ای

افرادی که در بخش‌های آموزشی، خدمات درمانی یا پروژه‌های زیرساختی فعالیت دارند، در بسیاری از موارد از پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از پروژه معاف هستند. همچنین، برای مشاغل خاصی که در چارچوب مشاغل ممنوعه عمان برای خارجی‌ها تعریف نشده‌اند، امکان ثبت رسمی فعالیت و بهره‌مندی از معافیت مالیاتی وجود دارد.

مزایای مالیاتی برای سرمایه‌گذاران خارجی

در عمان، انتقال سود، بازگشت سرمایه و پرداخت سود سهام به خارج از کشور بدون هیچ‌گونه مالیات انتقالی انجام می‌شود. علاوه بر این، شرکت‌ها از پرداخت مالیات محلی معاف هستند. این ساختار سبب شده است بسیاری از ایرانیان به‌منظور مهاجرت به عمان و ایجاد کسب‌وکار جدید، این کشور را یکی از گزینه‌های برتر خاورمیانه بدانند.

در مجموع، سیاست‌های مالیاتی عمان به‌گونه‌ای طراحی شده است که با حفظ درآمد دولت، انگیزه سرمایه‌گذاری را افزایش دهد. برای تصمیم‌گیری بهتر در این زمینه، آشنایی با مزایا و معایب زندگی در عمان و وضعیت اقتصادی بخش خصوصی می‌تواند تصویر کامل‌تری ارائه دهد.

تغییرات مالیاتی جدید در برنامه ۲۰۲۵ عمان

دولت عمان در چارچوب برنامه تحول مالی و اقتصادی ۲۰۲۵، مجموعه‌ای از اصلاحات مالیاتی را با هدف افزایش شفافیت، دیجیتالی‌سازی فرآیندهای مالیاتی و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی اجرا کرده است. این برنامه بخشی از چشم‌انداز «عمان ۲۰۴۰» محسوب می‌شود که تمرکز آن بر تنوع اقتصادی و بهبود فضای کسب‌وکار است.

دیجیتالی‌سازی نظام مالیاتی

یکی از مهم‌ترین تغییرات، راه‌اندازی سامانه الکترونیکی مالیات (TAS) است. این سامانه به شرکت‌ها اجازه می‌دهد اظهارنامه‌ها، فاکتورها و پرداخت‌ها را به‌صورت آنلاین ثبت کنند. حذف فرآیندهای کاغذی، زمان بررسی پرونده‌ها را تا ۴۰ درصد کاهش داده و به شفافیت بیشتر در نظام مالیاتی کمک کرده است. این تحول به‌ویژه برای شرکت‌های بین‌المللی که در چارچوب قوانین ثبت شرکت در عمان فعالیت دارند، اهمیت زیادی دارد.

افزایش انضباط مالی و گزارش‌دهی دقیق

بر اساس اصلاحات جدید، شرکت‌ها موظف‌اند علاوه بر گزارش درآمد، جزئیات پرداخت‌های خارجی و تراکنش‌های بانکی خود را نیز در سامانه ملی اعلام کنند. هدف از این اقدام، مقابله با فرار مالیاتی و تقویت اعتماد عمومی به نظام مالیاتی است. شرکت‌هایی که از حسابرسان مجاز عمانی استفاده نکنند، مشمول جریمه خواهند شد.

گسترش پایه مالیاتی

در سال ۲۰۲۵، دولت عمان طرحی را برای شمول مالیاتی فعالیت‌های دیجیتال و خدمات آنلاین آغاز کرده است. کسب‌وکارهای مبتنی بر تجارت الکترونیک و پلتفرم‌های خدماتی که در خاک عمان فعالیت می‌کنند، باید مالیات بر درآمد خود را بر اساس محل مصرف خدمات محاسبه کنند. این سیاست با هدف هم‌سطح‌سازی مالیات بین فعالیت‌های سنتی و آنلاین اجرا شده است.

تمرکز بر پایداری و توسعه اقتصادی

برنامه مالیاتی ۲۰۲۵ عمان علاوه بر بهبود درآمد دولت، در جهت پشتیبانی از سیاست‌های زیست‌محیطی و سرمایه‌گذاری پایدار تنظیم شده است. شرکت‌هایی که پروژه‌های سبز، انرژی‌های تجدیدپذیر یا طرح‌های زیربنایی با استاندارد ESG اجرا می‌کنند، از تخفیف‌های مالیاتی ۲ تا ۵ درصدی برخوردار می‌شوند. این سیاست، عمان را در مسیر تبدیل شدن به یکی از پیشروترین نظام‌های مالیاتی خاورمیانه قرار داده است.

جمع‌بندی تغییرات ۲۰۲۵

در مجموع، اصلاحات جدید مالیاتی عمان بر سه محور اصلی متمرکز است: دیجیتالی‌سازی، شفافیت و پایداری اقتصادی. اجرای این سیاست‌ها ضمن افزایش کارایی دولت، شرایط را برای سرمایه‌گذاران خارجی و صاحبان کسب‌وکار — به‌ویژه ایرانیانی که قصد خرید ملک در عمان یا فعالیت اقتصادی دارند — ساده‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر کرده است.

مقایسه نرخ مالیات عمان با سایر کشورهای خلیج فارس

بررسی تطبیقی نظام مالیاتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نشان می‌دهد که عمان در میان این کشورها یکی از پایین‌ترین نرخ‌های مالیات شرکتی را دارد. این ویژگی، در کنار حذف مالیات بر درآمد شخصی و وجود معافیت‌های صنعتی، سبب شده است که عمان از دید سرمایه‌گذاران بین‌المللی و ایرانی، مقصدی رقابتی و کم‌ریسک تلقی شود.

در حالی‌که برخی کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی نرخ مالیات بر شرکت‌ها را تا ۲۰ درصد و VAT را تا ۱۵ درصد افزایش داده‌اند، عمان همچنان سیاست ثبات مالیاتی را دنبال می‌کند. این رویکرد برای بنگاه‌هایی که قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت یا ثبت شرکت در عمان دارند، اطمینان خاطر بیشتری ایجاد می‌کند.

جدول مقایسه نرخ مالیات در کشورهای GCC

جدول زیر مقایسه‌ای از ساختار مالیاتی پنج کشور اصلی عضو شورای همکاری خلیج فارس را ارائه می‌دهد. داده‌ها بر اساس آخرین اصلاحات مالیاتی تا سال ۲۰۲۵ تنظیم شده‌اند و به‌خوبی نشان می‌دهند که عمان از نظر نرخ مالیات شرکتی و سیاست‌های معافیت، در موقعیت رقابتی قابل‌توجهی قرار دارد.

کشور	مالیات بر درآمد شخصی	مالیات شرکت‌ها	مالیات بر ارزش افزوده (VAT)	مالیات نفتی	معافیت‌های ویژه
عمان	ندارد	۱۵٪	۵٪	۵۵٪ برای نفت و گاز	شرکت‌های کوچک، مناطق آزاد، صنایع تولیدی
امارات	ندارد	۹٪	۵٪	ندارد	مناطق آزاد تجاری و بین‌المللی
قطر	ندارد	۱۰٪	۵٪	۵۵٪ نفتی	شرکت‌های صنعتی و صادراتی
عربستان سعودی	ندارد	۲۰٪	۱۵٪	۸۵٪ نفتی	مناطق اقتصادی ویژه
بحرین	ندارد	ندارد	۱۰٪	ندارد	جذب سرمایه بین‌المللی و معافیت مالیاتی کامل

بر اساس داده‌های فوق، عمان از لحاظ نرخ کلی مالیات در میان سه کشور برتر منطقه قرار دارد. این مزیت مالیاتی، همراه با ثبات اقتصادی، سیستم بانکی کارآمد و چارچوب حقوقی شفاف، باعث شده بسیاری از ایرانیان و شرکت‌های خصوصی برای ورود به بازار عمان یا راه‌اندازی کسب‌وکار جدید، این کشور را انتخاب کنند.

افزون بر آن، تعادل میان نرخ VAT پایین و نبود مالیات بر درآمد فردی باعث شده هزینه زندگی در عمان نسبت به کشورهایی مانند عربستان یا بحرین مناسب‌تر باشد. این مسئله، به‌ویژه برای افرادی که به‌دنبال اقامت کاری یا تأسیس شرکت کوچک هستند، اهمیت ویژه‌ای دارد.

جمع‌بندی

نظام مالیاتی عمان در سال ۲۰۲۵ الگویی از تعادل میان حمایت از رشد اقتصادی و حفظ درآمد پایدار دولت است. نبود مالیات بر درآمد شخصی، نرخ ثابت و قابل پیش‌بینی برای شرکت‌ها (۱۵٪)، مالیات محدود بر ارزش افزوده (۵٪) و معافیت‌های گسترده برای صنایع تولیدی و مناطق آزاد، از مهم‌ترین دلایل جذابیت این کشور برای فعالان اقتصادی محسوب می‌شود.

بر اساس داده‌های جدید، عمان توانسته با سیاست ثبات مالیاتی، موقعیت خود را در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تثبیت کند. این ساختار، در کنار معاهدات بین‌المللی جلوگیری از مالیات مضاعف و مشوق‌های سرمایه‌گذاری، فضای مناسبی برای شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاران ایرانی فراهم آورده است. آگاهی از جزئیات قوانین ثبت شرکت در عمان و شرایط بازار، برای کسانی که قصد اقامت بلندمدت یا فعالیت تجاری در این کشور را دارند، اهمیت کلیدی دارد.

از سوی دیگر، توازن میان هزینه‌های زندگی، حمایت از نیروی کار و زیرساخت‌های توسعه‌یافته، موجب شده که بسیاری از متقاضیان کار و سرمایه‌گذاری، عمان را مقصدی کم‌ریسک و قابل پیش‌بینی بدانند. به همین دلیل، بررسی دقیق مزایا و معایب زندگی در عمان، قبل از تصمیم‌گیری برای فعالیت اقتصادی یا خرید ملک در عمان، توصیه می‌شود.

در مجموع، ساختار مالیاتی پایدار، شفافیت قانونی و رویکرد توسعه‌محور دولت عمان، این کشور را به یکی از اقتصادهای جذاب خاورمیانه برای سرمایه‌گذاران ایرانی تبدیل کرده است.